2024-2025 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ..........................................................................
10. SINIF TARIH DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI
Ay Hafta Saat Ünite Konu Kazanım Açıklama Teknik Araç Ölçme Etkinlik
EYLÜL 09-13 Eylül 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.1. 1072-1308 YILLARI ARASINDAKİ BAŞLICA SİYASİ GELİŞMELER#Türklerin Anadoluya yerleşme sürecinde Anadoluda kurulan beylikler ve bu süreçte yaşanan siyasi olaylar (Genel durum) Anadolunun Türkleşmesi ve bu yerleşme sürecinde çevresindeki devletlerin siyasi etkileri#Danişmentliler, Mengücekler, Çaka beyliği, Türkiye Selçuklu Devleti, Haçlı seferleri, Artuklular, Karvan muharebesi, Büyük selcuklunun yıkılışı, Eyyubiler, Miryokefalon, Moğol imp, Saltuklular, Yassiçemen, babailer ayaklanması, kosedağ savaşı, Memlukler, Aynı calut, kronolojik olarak kısaca verilmesi 10.1.1. Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlaması ile Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılışı arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir. İlköğretim Haftası / 15 Temmuz "Demokrasi ve Millî Birlik Günü" Anlatım, Soru-Cevap Aktif Gösterim, Uygulama, Grup Çalışması, Okuma, Yazma, Dikte, Rol Yapma, Gösteri Drama, Tekrar Etme Başlıca siyasi gelişmeler olarak Saltuklular Beyliği’nin kurulması (1072), Danişmentliler Beyliği’nin kurulması (1080), Mengücekliler Beyliği’nin kurulması (1080), Çaka Beyliği’nin kurulması (1081), Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurulması (1077), I. Haçlı Seferi (1096-1099), Artuklular Beyliği’nin kurulması (1102), II. Haçlı Seferi (1147-1149), Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılması (1157), Eyyubiler Devleti’nin kurulması (1174), Miryokefalon Muharebesi (1176), III. Haçlı Seferi (1189-1192), Moğol İmparatorluğu’nun kurulması (1196), IV. Haçlı Seferi (1202-1204), Bâbailer Ayaklanması (1240), Kösedağ Muharebesi (1243), Memlûklular Devleti’nin kurulması (1250), Ayn-ı Calut Muharebesi (1260), Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türkçeyi resmî dil ilan etmesi (1277) ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin yıkılması (1308) verilir. Burada verilen kronolojik sıralama, öğrencilerin kronolojik düşünme becerilerini desteklemeye yöneliktir. Sıralanan olay ve olgulara ilişkin bir konu anlatımı yapılmamalı ve bunların ezberletilmesi yoluna gidilmemelidir. 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü
EYLÜL 16-20 Eylül 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.2. OĞUZ GÖÇLERİ VE ANADOLU#Bizansın Anadolu Politikası Anadolu'nun durumu 10.1.2. Anadolu’ya yapılan Türk göçlerinin sosyokültürel etkilerini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Oğuz göçleri sırasında Türklerin Anadolu’da yerleşmesini kolaylaştıran nedenler kısaca açıklanır. b) Türkiye isminin doğuşu açıklanır. Öğrencilerin, Anadolu’nun Türkiye olarak adlandırılmasının nedenleri ile ilgili çıkarımda bulunmaları sağlanır. c) Öğrencilerin, Anadolu ile birlikte Irak ve Suriye bölgesine yapılan göçlerin, bu bölgelerde günümüze kadar devam eden Türkmen varlığına etkilerini analiz etmeleri sağlanır. ç) İç Asya’nın batısında kurulan Türk Devleti’nin devamlılığı Büyük Selçuklu, Türkiye Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti devletleri üzerinden vurgulanır. Gaziler Günü (19 Eylül), İlköğretim Haftası
EYLÜL 23-27 Eylül 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.3. ANADOLU’NUN İLK FATİHLERİ#Çğrı Bey'ın Anadolu Akını Pasinler Savaşı#Malazgirt Meydan Savaşı (1071) Anadolu'daki ilk Türkmen Beylikleri: Danişmentliler, Mengücekliler, Artuklular, Saltuklular, Çaka Bey#Anadolu'da Selçuklu Bizans Mücadelesi Anadolu'nun Tapusu: Miryokefalon 10.1.3. Anadolu’daki ilk Türk siyasi teşekküllerinin birbirleriyle ve çevre devletlerle olan ilişkilerini uzlaşma ve çatışma bağlamında değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinin birbirleriyle ve çevre devletlerle olan ilişkilerine değinilerek öğrencilerin, bu beyliklerin Anadolu’nun Türkleşmesindeki etkisini yorumlamaları sağlanır.
EYLÜL 30 Eylül- 04 Ekim 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.3. ANADOLU’NUN İLK FATİHLERİ#Çğrı Bey'ın Anadolu Akını Pasinler Savaşı#Malazgirt Meydan Savaşı (1071) Anadolu'daki ilk Türkmen Beylikleri: Danişmentliler, Mengücekliler, Artuklular, Saltuklular, Çaka Bey#Anadolu'da Selçuklu Bizans Mücadelesi Anadolu'nun Tapusu: Miryokefalon 10.1.3. Anadolu’daki ilk Türk siyasi teşekküllerinin birbirleriyle ve çevre devletlerle... Anlatım, Soru-Cevap Aktif... b) Türkiye Selçuklu Devleti’nin teşkilat yapısı ile sosyokültürel özelliklerine ana hatlarıyla değinilir. c) Türkiye Selçuklu Devleti’nin Bizans ile mücadeleleri çerçevesinde Miryokefalon Muharebesi’ne değinilir. Hayvanları Koruma Günü (4 Ekim)
EKİM 07-11 Ekim 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.4. HAÇLILAR KARŞISINDA TÜRKLER#Haçlı Seferleri’nin Nedenleri Papa’nın Haçlı Seferleri Çağrısı Seferler Başlıyor#Kudüs’ün Düşmesi#Haçlı Seferleri’nin Sonuçları 10.1.4. İslam dünyasının korunması bağlamında Türkiye Selçuklu Devleti ve Eyyubi Devleti’nin Haçlılarla yaptıkları mücadelelerin sosyokültürel etkilerini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Haçlı Seferleri’nin güzergâhı harita/haritalar üzerinde gösterilir. b) Haçlı Seferleri’nin sebeplerine, taraflarına, katılanlarına (çocuk haçlı seferi vurgulanmak üzere), Haçlı lar tarafından Hristiyanlara, Müslümanlara ve Yahudilere yapılan katliamlara ve Haçlılara karşı mücadele eden komutanlara (I. Kılıç Arslan, Nureddin Zengi ve Selahaddin Eyyubi vurgulanmak üzere) değinilir. c) Öğrencilerin, Haçlı Seferleri’nin Avrupa’daki siyasi, sosyal ve ekonomik açıdan dönüştürücü etkisini analiz etmeleri sağlanır. ç) Haçlılarla yapılan mücadelenin Anadolu’nun Türk yurdu haline gelmesindeki pekiştirici rolüne değinilir.
EKİM 14-18 Ekim 2 1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 10.1.6. ANADOLU’DA MOĞOL İSTİLASI#Selçuklu-Harzemşah-Moğol İlişkileri Baba Ishak İsyanı#Moğollar Anadolu’da Kösedağ Savaşı#İkinci Beylikler Dönemi#Moğollar Sonrası Anadolu’da Mutasavvıflar 10.1.5. Moğol İstilası’nın Anadolu’da meydana getirdiği siyasi ve sosyal değişimi analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Babailer İsyanı’na Moğol İstilası’nın önünü açması bağlamında değinilerek Kösedağ Muharebesi’nden sonra Anadolu’da İkinci Beylikler Dönemi’nin ortaya çıkması kısaca açıklanır.
EKİM 21-25 Ekim 2 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) 10.2.1. KURULUŞ DÖNEMİ GELİŞMELERİ##Anadolu’nun Jeopolitiği 10.2.1. 1302-1453 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Başlıca siyasi gelişmeler olarak Koyunhisar Muharebesi (1302), Bursa’nın Fethi (1326), Palekanon Muharebesi (1329), İznik’in Fethi (1331), İzmit’in Fethi (1337), Karesi Beyliği’nin alınması (1345), Çimpe Kalesi’nin alınması (1353), Edirne’nin Fethi (1363), Çirmen Muharebesi (1371), I. Kosova Muharebesi (1389), Niğbolu Muharebesi (1396), Ankara Savaşı (1402), Fetret Devri (1402-1413), Varna Muharebesi (1444) ve II. Kosova Muharebesi (1448) verilir.
EKİM 28 Ekim- 01 Kasım 2 SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI Anlatım, Soru-Cevap Aktif... SINAV HAFTASI 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı
KASIM 04-08 Kasım 2 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) 10.2.2. OSMANLI-BİZANS İLİŞKİLERİ Neden Osman Gazi? 1299 Tarihi Nereden Çıktı? Selçuklu-Bizans Arasında Vazgeçilemeyen Şehir “İznik” 10.2.2. Osmanlı Beyliği’nin devletleşme sürecini Bizans’la olan ilişkileri çerçevesinde analiz eder Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) XIII. yüzyılın sonlarında Anadolu çevresindeki jeopolitik durum açıklanarak Osmanlı Beyliği’nin kuruluşuna ve hanedanın köklerinin Oğuz Türklerine dayandırıldığına değinilir. Konu ile ilgili detaylı anlatım yapılmaz. b) Öğrencilerin, Osmanlı Beyliği’nin sınırlarının genişlemesinin farklı fetih yöntemleri ve politikalar (Türkmen göçleri ve gaza siyaseti) izlenerek uzun sürede nasıl gerçekleştiğini analiz etmeleri sağlanır. Atatürk Haftası
KASIM 11-15 Kasım ARA TATİL (11-15 KASIM)
KASIM 18-22 Kasım 2 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) 10.2.3. BALKAN FETİHLERİ#Karesioğullarının Osmanlıya katılması Rumeliye geçiş#Edirne’nin fethi,#Kosova, Niğbolu, Varna Savaşları Balkanlarda iskan politikası İstimalet politıkası#Balkanların Türkleştirilmesi 10.2.3. Rumeli’deki fetihler ile iskân (şenlendirme) ve istimâlet politikalarının amaçlarını ve etkilerini analiz eder. 24 Kasım Öğretmenler Günü Anlatım, Soru-Cevap Aktif Gösterim, Uygulama, Grup Çalışması, Okuma, Yazma, Dikte, Rol Yapma, Gösteri Drama, Tekrar Etme a) Osmanlı’nın Anadolu’ya nispeten Rumeli’de daha hızlı hâkimiyet kurmasında, Balkanlar’daki toplulukların yaşadığı iç çekişmelerin (dinî, siyasi, sosyal) etkisi ile Osmanlı idaresinin gayrimüslimlere sunduğu imkânlara değinilir. Öğrencilerin, aynı dönemde Avrupa ülkelerindeki farklı inanca sahip olan insanların yaşam koşullarını bu imkânlarla mukayese etmeleri sağlanır. b) Rumeli’deki fetihlerin kalıcı olmasında rol oynayan demografik güçlerin (dervişler, aşiretler, akıncı uç beyleri, Ahiyân-ı Rûm, Bâciyân-ı Rûm) ve iskân politikasının önemine değinilir. c) XIV. yüzyıldan itibaren Balkanların Türk yurdu olmasıyla Rumeli Türklüğünün doğduğu vurgulanır.
KASIM 25-29 Kasım 2 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) 10.2.4. TÜRK SİYASİ BİRLİĞİNİ SAĞLAMA FAALİYETLERİ#Yıldırım ve Anadolu Politikası Karamanoğulları – Osmanlı rekabeti Yıldırım ve Anadolu Politikası Ankara Savaşı#Fetret Devri (1402-1413) Şeyh Bedreddin Olayı 10.2.4. Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik faaliyetlerini ve sonuçlarını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Osmanlı Devleti’nin beyliklere yönelik politikalarındaki değişime değinilir. b) Öğrencilerin, Türk dünyasındaki liderlik mücadelesini Yıldırım Bayezid ve Timur örneği üzerinden ele alarak bu mücadelenin Anadolu’daki yansımalarını sebep ve etki açısından analiz etmeleri sağlanır. Öğretmenler Günü (24 Kasım)
ARALIK 02-06 Aralık 2 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) 10.3.1. BEYLİK DÖNEMİ’NDE OSMANLI’NIN ASKERî GÜCÜ#Alplık-Gazilik#İlk Düzenli Birlik: Yaya ve Müsellemler 10.2.4. Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik faaliyetlerini... Anlatım, Soru-Cevap Aktif... c) Fetret Devri’ne ve Osmanlı siyasi birliğinin yeniden sağlanmasına değinilir. Bu bağlamda Türk varlığının devamı için devletin gerekliliği vurgulanır. ç) Sebep ve etkileri bağlamında Şeyh Bedreddin Olayı’na değinilir. d) Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinden itibaren Türkçeyi resmi yazışma dili olarak kullandığı ve bilim dili haline getirdiği vurgulanır. Dünya Engelliler Günü (3 Aralık)
ARALIK 09-13 Aralık 2 3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER 10.3.2. TIMAR SİSTEMİ#Osmanlı Toplumunda Askerîler ve Reaya Sipahi Ocağı ve Tımarlı Sipahiler 10.3.1. Kuruluş Dönemi’nde Osmanlı askerî gücünü oluşturan farklı muharip unsurları açıklar. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Bir devlete bağlı olmayan savaşçı topluluklar (aşiret savaşçıları, ücretli savaşçılar, inanç ve din uğruna savaşanlar) ile devlet askerleri arasındaki farklar kısaca açıklanarak Türk tarihindeki “alplık” ve “gazilik” kavramlarına değinilir.
ARALIK 16-20 Aralık 2 3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER 10.3.3. YENİÇERİLER VE DEVŞİRME SİSTEMİ#Gulâm Sistemi Devşirme Sistemi Nasıl Uygulanırdı?#Osmanlı’nın Kılıcı: Yeniçeriler Ateşli Silahlar ve Okçuluk Yabancıların Gözüyle Türk Askeri 10.3.1. Kuruluş Dönemi’nde Osmanlı askerî gücünü oluşturan farklı muharip unsurları... Anlatım, Soru-Cevap Aktif... b) Öğrencilerin, bulundukları yerleşim yerlerinde şehitlikleri ziyaret etmeleri ve bununla ilgili bir kompozisyon yazmaları sağlanır. c) Diğer Türk beylik ve devletlerinin aksine erken tarihte aşiret güçlerinden düzenli birliklere geçen Osmanlı’nın ilk dönem askerî teşkilatına ve bu teşkilatı oluşturan zümrelere değinilir.
ARALIK 23-27 Aralık 2 SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI Anlatım, Soru-Cevap Aktif... SINAV HAFTASI Mehmet Akif Ersoy’u Anma Haftası
ARALIK 30 Aralık- 03 Ocak 2 3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER 10.4.1. ANADOLU’NUN KANDİLLERİ#Tasavvuf Ahmet Yesevî#Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî Yunus Emre#Hacı Bektâş-ı Velî 10.3.2. Tımar sisteminin özelliklerini siyasi, sosyal ve ekonomik açılardan değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Tımar Sistemi’nin siyasi, sosyal ve ekonomik yönleri kısaca açıklanarak bu sistemin Osmanlı savaş organizasyonundaki rolü vurgulanır.
OCAK 06-10 Ocak 2 3. ÜNİTE: DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SAVAŞÇILAR VE ASKERLER 10.4.2. OSMANLI DEVLETİ’NDE ASKERÎ SINIF#Kılıç Ehli (Seyfiye) Kalem Ehli (Kalemiye) İlim Ehli (İlmiye)#Osmanlıda İlim Ve İlmiye Sınıfı#Medreseler ve Tekkeler 10.3.3. Yeniçeri Ocağı’nın ve devşirme sisteminin Osmanlı devletleşme sürecine etkisini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Kapıkulu Ocağı ile devşirme sisteminin köklerine ve ortaya çıkış sürecine değinilerek bunların merkezî devlet yapısının güçlenmesindeki rolleri vurgulanır. b) Yeniçeri Ocağı ile birlikte profesyonel askerliğin başlamasının Osmanlı Devleti’ni askerî teşkilat ve güç bakımından diğer Türk devletleri ile dönemin Avrupa devletlerinden ayrıştırdığına değinilir.
OCAK 13-17 Ocak 2 4. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ 10.4.3. FETİHLE GELEN DÖNÜŞÜM#Osmanlı Şehrinin Yapısı Osmanlılarda El Sanatları: Dokumacılık,#Ahşap işlemeciliği, Çini sanatı,#Taş süsleme sanatı, Hat, 10.4.1. Sûfîlerin ve âlimlerin öğretilerinin Anadolu’nun İslamlaşmasına etkisini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Öğrencilerin, Anadolu’nun İslamlaşmasına ve sosyal huzurun yeniden sağlanmasına etkisi bağlamında başlıca Türk âlim ve mutasavvıflarının (Ahmet Yesevî, Ahî Evran, Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî, Hacı Bektâş-ı Velî, Yunus Emre, Hacı Bayrâm-ı Velî) temel öğretilerini araştırıp ulaştıkları sonuçları paylaşmaları sağlanır.
OCAK 20-24 Ocak YARI YIL TATİLİ (20 OCAK - 3 ŞUBAT)
OCAK 27-31 Ocak YARI YIL TATİLİ (20 OCAK - 3 ŞUBAT)
ŞUBAT 03-07 Şubat 2 4. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ 10.4.3. FETİHLE GELEN DÖNÜŞÜM#Osmanlı Şehrinin Yapısı Osmanlılarda El Sanatları: Dokumacılık,#Ahşap işlemeciliği, Çini sanatı,#Taş süsleme sanatı, Hat, 10.4.2. Osmanlı devlet idaresinin ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıflarının birlikteliğine dayalı yapısını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif Gösterim, Uygulama, Grup Çalışması, Okuma, Yazma, Dikte, Rol Yapma, Gösteri Drama, Tekrar Etme Osmanlı toplum düzenindeki askerî (vergi vermeyen) - reaya (vergi ödeyen) ayrımına değinilerek ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıfları ana hatlarıyla açıklanır.
ŞUBAT 10-14 Şubat 2 4. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ 10.5.1. 1453-1520 YILLARI ARASINDAKİ BAŞLICA SİYASİ GELİŞMELER 10.4.3. Osmanlı coğrafyasındaki bilim, kültür, sanat ve zanaat faaliyetleri ile bunlara bağlı olarak sosyal hayatta meydana gelen değişimleri analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Türk dünyasında yetişmiş olan bilim insanlarına (Akşemseddin, Ali Kuşçu ve Uluğ Bey) ve çalışmalarına değinilir. b) Ahşap ve taş işlemeciliği, dokumacılık, çinicilik, hat ve ebru sanatlarına değinilir. c) Sözlü halk kültürü ile saray çevresi ve belirli şehirlerde oluşan kitabî kültür ana hatlarıyla ele alınır. ç) Osmanlı hâkimiyetiyle birlikte Anadolu ve Rumeli’deki şehirlerin yapısındaki dönüşüme (şehir planı, mimari anlayış) değinilir. Öğrencilerin, Bursa ve İstanbul örnekleri üzerinden bir İslam şehrinin nasıl şekillendiğini analiz etmeleri sağlanır.
ŞUBAT 17-21 Şubat 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.2. FETİH VE FATİH#Fethin Sebepleri#Fetih için II. Mehmet’in Yaptığı Hazırlıklar Bizans’ın Muhasaraya Karşı Aldığı Tedbirler Muhasaranın Başlaması#Fetih Gerçekleşiyor, Fethin Önemi Fetihle Gelen Teşkilatlanma#Fetih ve Merkezî Otorite, Kızılelma#II. Bayezid ve Cem Sultan 10.5.1. 1453-1520 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Başlıca siyasi gelişmeler olarak İstanbul’un Fethi (1453), Sırbistan’ın alınması (1454), Amasra’nın alınması (1459), Mora’nın alınması (1460), Sinop ve Trabzon’un alınması (1461), Eflâk’ın alınması (1462), Bosna ve Hersek’in alınması (1463), Venedik ile mücadele (1463-1479), Otlukbeli Muharebesi (1473), Karamanoğlu Beyliği’ne son verilmesi (1474), Kırım’ın Fethi (1475), Boğdan’ın alınması (1476), Arnavutluk’un alınması (1479), İtalya Seferi (1480), Cem Sultan Olayı (1481-1495), İspanya’daki Müslümanların ve Yahudilerin kurtarılması (1492), Çaldıran Muharebesi (1514), Mercidabık Muharebesi (1516) ve Ridaniye Muharebesi (1517) verilir.
ŞUBAT 24-28 Şubat 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.2. FETİH VE FATİH#Fethin Sebepleri#Fetih için II. Mehmet’in Yaptığı Hazırlıklar Bizans’ın Muhasaraya Karşı Aldığı Tedbirler Muhasaranın Başlaması#Fetih Gerçekleşiyor, Fethin Önemi Fetihle Gelen Teşkilatlanma#Fetih ve Merkezî Otorite, Kızılelma#II. Bayezid ve Cem Sultan 10.5.2. İstanbul’un fetih sürecini sebepleri ve stratejik sonuçları açısından analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin kurumsallaşmasında (idari, kültürel ve demografik boyutlar) İstanbul’un Fethi’nin oynadığı role ilişkin çıkarımda bulunmaları sağlanır. b) İstanbul’un Fethi’nin bölgesel ve küresel yansımalarına değinilir. c) II. Mehmet’in kara ve denizlerdeki fetihlerinin stratejik önemine değinilir. ç) Öğrencilerin, Haçlı Seferleri ile İstanbul’un Fethi’ni, İstanbul’a ve şehirdeki mabetlere (Ayasofya vb.) verilen değer bakımından mukayese etmeleri sağlanır. d) II. Mehmet’in karakteri, vizyonu, ilme verdiği önem vurgulanarak fethin gerçekleşmesinde onun kişisel özelliklerinin etkisine değinilir.
MART 03-07 Mart 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.3. İSLAM DÜNYASI LİDERLİĞİ#I. Selim Dönemi ve Safevilerle İlişkiler Mısır Seferi#Hilafet-i Ulyâ 10.5.3. Osmanlı Devleti’nin İslam coğrafyasında hâkimiyet kurmasının Türk ve İslam dünyası üzerindeki etkilerini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... I. Selim Dönemi’nde Osmanlı-İran ve Osmanlı-Memlûk ilişkilerine, Türk ve İslam dünyasında liderlik mücadelesi bağlamında değinilir.
MART 10-14 Mart 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.4. 1520-1595 YILLARI ARASINDAKİ BAŞLICA SİYASİ GELİŞMELER 10.5.4. 1520-1595 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir. 10.5.5. Kanuni Döneminden itibaren Osmanlı Devleti’nin eriştiği olgunluğu siyasi sınırlar ve devlet teşkilatı açısından açıklar. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Başlıca siyasi gelişmeler olarak Belgrad’ın Fethi (1521), Rodos’un Fethi (1522), Mohaç Muharebesi (1526), I. Viyana Kuşatması (1529), İstanbul Antlaşması (1533), Cezayir’in alınması (1533), Preveze Deniz Savaşı (1538), Hint Deniz Seferleri (1538-1553), Tebriz’in alınması (1548), Trablusgarp’ın Fethi (1551), Nahçıvan’ın alınması (1553), Sudan’ın Kızıldeniz sahilinde Sevâkin Adası merkezli Habeş Eyaleti’nin kurulması (1555), Zigetvar Seferi (1566), Yemen’in alınması (1568), Kıbrıs’ın Fethi (1571), İnebahtı Deniz Savaşı (1571), Tunus’un Fethi (1574) ve Fas’ta Osmanlı hâkimiyetinin kurulması (1578) verilir. Burada verilen kronolojik sıralama, öğrencilerin kronolojik düşünme becerilerini desteklemeye yöneliktir. Sıralanan olay ve olgulara ilişkin bir konu anlatımı yapılmamalı ve bunların ezberletilmesi yoluna gidilmemelidir. Osmanlı Devleti’nin hâkimiyet alanını genişletme çabaları bağlamında Habsburglar ve Safevilerle olan ilişkileri kısaca ele alınır. İstiklâl Marşı'nın Kabulü be Mehmet Akif Ersoy'u Anma Günü (12 Mart)
MART 17-21 Mart 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.5. GÜCÜNÜN ZİRVESİNDE OSMANLI#Belgrad’dan Haçova’ya Osmanlı Zaferleri, Mohaç Meydan Savaşı (1526), Fransuva’nın Kanuni’ye Mektubu, I. Viyana Kuşatması (1529), Almanya Seferi (1532), 1547 Tarihli Ahidname-i Hümayun, Zigetvar Seferi (1566), Osmanlı-Safevi İlişkileri, Osmanlı Devleti'nin Kapitülasyon Siyaseti 10.5.6. Uyguladığı uzun vadeli stratejinin Osmanlı Devleti’nin dünya gücü haline gelmesindeki rolünü analiz eder. 18 Mart Çanakkale Zaferi Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Osmanlı Devleti’nin XV ve XVI. yüzyıllardaki stratejik rakiplerine [Venedik, Ceneviz, Portekiz, İspanya, Habsburglar, Safeviler, Memlûkler] karşı uyguladığı uzun vadeli politikalar ve kurduğu stratejik ortaklıklara Osmanlı Devleti’nin Batı, Doğu ve Güney siyaseti bağlamında değinilir. b) Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin batıdaki ilerleyişi karşısında Avrupa’da oluşan Türk algısını sebep ve etki açısından analiz etmeleri sağlanır. 18 Mart Çanakkale Zaferi, Şehitler Günü
MART 24-28 Mart 2 SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI Türk Dünyası ve Toplulukları Haftası Anlatım, Soru-Cevap Aktif... SINAV HAFTASI Dünya Tiyatrolar Günü (27 Mart)
MART 31 Mart- 04 Nisan 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.6. OSMANLI’NIN GÜCÜ VE STRATEJİK RAKİPLERİ#Venedik ve Cenevizlilerin Osmanlı Politikası Osmanlı Devleti’nin Dış Politikası#Dünya Gücü Osmanlı Osmanlı-Fransız İttifakı#İspanya’daki Müslüman ve Yahudilere Yardım Edilmesi 10.5.6. Uyguladığı uzun vadeli stratejinin Osmanlı Devleti’nin dünya gücü haline gelmesindeki rolünü analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... c) Osmanlı’nın XV ve XVI. yüzyıllarda izlediği siyasetin uzun vadeli etkilerine [Roma Katolik Kilisesi’ne karşı Ortodoksluğun ve Protestanlığın himaye edilmesi, Avrupa monarşilerinin varlıklarını devam ettirmeleri (Fransa, İngiltere ve Hollanda), Afrika’daki Müslümanların himaye edilmesi] değinilir. ç) Osmanlı Devleti’nin uyguladığı ekonomi politikalarından ticaret yollarının kontrolü ve kapitülasyonlara değinilerek bunlar üzerinden kurulan uzun vadeli stratejik ortaklıklara vurgu yapılır. Kütüphaneler Haftası, Dünya Otizm Farkındalık Günü (2 Nisan)
NİSAN 07-11 Nisan ARA TATİL (31 MART - 4 NİSAN)
NİSAN 14-18 Nisan 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.6. OSMANLI’NIN GÜCÜ VE STRATEJİK RAKİPLERİ#Venedik ve Cenevizlilerin Osmanlı Politikası Osmanlı Devleti’nin Dış Politikası#Dünya Gücü Osmanlı Osmanlı-Fransız İttifakı#İspanya’daki Müslüman ve Yahudilere Yardım Edilmesi 10.5.6. Uyguladığı uzun vadeli stratejinin Osmanlı Devleti’nin dünya gücü haline gelmesindeki rolünü analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif Gösterim, Uygulama, Grup Çalışması, Okuma, Yazma, Dikte, Rol Yapma, Gösteri Drama, Tekrar Etme a) Osmanlı Devleti’nin XV ve XVI. yüzyıllardaki stratejik rakiplerine [Venedik, Ceneviz, Portekiz, İspanya, Habsburglar, Safeviler, Memlûkler] karşı uyguladığı uzun vadeli politikalar ve kurduğu stratejik ortaklıklara Osmanlı Devleti’nin Batı, Doğu ve Güney siyaseti bağlamında değinilir. b) Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin batıdaki ilerleyişi karşısında Avrupa’da oluşan Türk algısını sebep ve etki açısından analiz etmeleri sağlanır. c) Osmanlı’nın XV ve XVI. yüzyıllarda izlediği siyasetin uzun vadeli etkilerine [Roma Katolik Kilisesi’ne karşı Ortodoksluğun ve Protestanlığın himaye edilmesi, Avrupa monarşilerinin varlıklarını devam ettirmeleri (Fransa, İngiltere ve Hollanda), Afrika’daki Müslümanların himaye edilmesi] değinilir. ç) Osmanlı Devleti’nin uyguladığı ekonomi politikalarından ticaret yollarının kontrolü ve kapitülasyonlara değinilerek bunlar üzerinden kurulan uzun vadeli stratejik ortaklıklara vurgu yapılır.
NİSAN 21-25 Nisan 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.7. KARALARIN VE DENİZLERİN HÂKİMİ#Osmanlılar Akdeniz’de Coğrafi Keşifler’in Etkileri Hint Deniz Seferleri Akdeniz’de Güçler Değişiyor 10.5.7. Osmanlı Devleti’nin takip ettiği kara ve deniz politikalarını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Osmanlı Devleti’nin öncelikli olarak bir kıta (kara) gücü olduğu vurgulanır ve dönemin diğer büyük kıta güçlerine kısaca değinilir. b) Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin denizlerde yaptığı fetihlerin Akdeniz hakimiyetine etkisini ve bu bağlamda Kıbrıs’taki Türk varlığının tarihsel önemini analiz etmeleri sağlanır. c) Coğrafî Keşifler’e ve sonrasında Asya, Afrika ve Amerika kıtalarında yaşanan katliamlara ve bu bölgelerin zenginliklerinin Avrupa’ya taşınmasına değinilir. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
NİSAN 28 Nisan- 02 Mayıs 2 5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) 10.5.7. KARALARIN VE DENİZLERİN HÂKİMİ#Osmanlılar Akdeniz’de Coğrafi Keşifler’in Etkileri Hint Deniz Seferleri Akdeniz’de Güçler Değişiyor 10.5.7. Osmanlı Devleti’nin takip ettiği kara ve deniz politikalarını analiz... Kût'ül Amâre Zaferi (29 Nisan) 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü Anlatım, Soru-Cevap Aktif... ç) Coğrafi Keşifler’in Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki hâkimiyetinde meydana getirdiği değişimler ile okyanus güçlerinin Akdeniz’e nüfuz etme çabalarına değinilir. d) Osmanlı Devleti’nin stratejik amaçlı olarak Akdeniz dışına yönelme çabaları bağlamında Hint Deniz Seferleri’ne değinilir. Kût'ül Amâre Zaferi (29 Nisan), 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü
MAYIS 05-09 Mayıs 2 6. ÜNİTE: SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI 10.6.1. TOPKAPI SARAYI VE DİVANI HÜMAYUN#6.1.1 Topkapı Sarayı#6.1.2 Divanı Hümayun ve Üyeleri, Divan, Birun, Enderun, Harem, Saray Görevlileri 10.6.1. Topkapı Sarayı’nın devlet idaresinin yanı sıra devlet adamı yetiştirilmesinde ve şehir kültürünün gelişmesindeki rollerini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Divân-ı Hümâyun ve Enderun’a değinilerek Topkapı Sarayı’nın devlet idaresi ve devlet adamı yetiştirilmesinin merkezi olduğu vurgulanır. b) Öğrencilerin, Topkapı Sarayı’na gezi/sanal gezi yapmaları ve Topkapı Sarayı’nın Osmanlı medeniyetine etkisine kanıtlar gösteren tanıtım rehberi hazırlamaları sağlanır.
MAYIS 12-16 Mayıs 2 6. ÜNİTE: SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI 10.6.2. PADİŞAH, HANEDAN VE KANUNNAME-İ ALİ OSMAN#Fermanlar Kubbealtı Salonu Müsadere Sistemi#Şehzadelerin Eğitimi Sancağa Çıkma 10.6.2. Osmanlı Devleti’nde merkezî otoriteyi güçlendirmeye yönelik düzenlemeleri analiz eder. 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Türklerde belirgin bir veraset sisteminin olmamasına, Fatih Kanunnamesi ile padişaha kendi öz kardeşini devletin bekası için katletme izninin verilmesine, müsadere sistemine ve şehzadelerin yetiştirilme usulüne kısaca değinilerek bunların Osmanlı devlet yönetimine etkisi vurgulanır.
MAYIS 19-23 Mayıs 2 7. ÜNİTE: KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ 10.7.1. TOPLUMUN HARCI, MİLLET SİSTEMİ#Osmanlıda Millet Gönüllerin Fethi 10.7.2. FETHEDİLEN YERLERDE İSLAM KÜLTÜRÜNÜN ETKİSİ#Osmanlı Şehirlerinde Yaşam Osmanlı Mutfağı Osmanlı’da Kılık Kıyafet 10.7.1. Osmanlı Devleti’nde millet sisteminin yapısını analiz eder. 10.7.2. Osmanlı Devleti’nin fethettiği yerleşim yerlerinin İslam kültürünün etkisiyle geçirdiği dönüşümü analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Ümmet ve millet kavramlarına değinilerek farklı dinî ve kültürel kimliklere sahip toplum kesimlerini idare etmenin millet sistemi sayesinde mümkün olduğu vurgulanır. a)Öğrencilerin, fethedilen bölgelerdeki gayrimüslimlerin yaşadıkları toplumsal değişimi analiz etmeleri sağlanır. b) Öğrencilerin, Osmanlı şehirlerindeki mahalle merkezli sosyal hayat unsurlarını (panayır ve şenlikler, dinî törenlerin günlük hayata yansımaları, yemek kültüründeki çeşitlilik, kıraathane/kahvehane ve bozahane kültürü, kıyafetlerdeki çeşitlilik) değişim ve süreklilik açısından analiz etmeleri sağlanır. 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı
MAYIS 26-30 Mayıs 2 SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI SINAV HAFTASI Anlatım, Soru-Cevap Aktif... SINAV HAFTASI İstanbul'un Fethi (29 Mayıs)
HAZİRAN 02-06 Haziran 2 7. ÜNİTE: KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ 10.7.3. OSMANLI’DA TOPRAK MÜLKİYETİ VE ÇİFTHANE SİSTEMİ#Osmanlı Toprak Sistemi#Mirî arazi, Mülk Arazi, Vakıf Arazi, Çifthane 10.7.3. Osmanlı ekonomik sistemi içerisinde tarımsal üretimin önemini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap Aktif... Osmanlı Devleti’nde devletin toprak üzerindeki mülkiyeti ve çifthane sisteminin, zirai üretimin sürdürülmesindeki rolüne değinilir.
HAZİRAN 09-13 Haziran 2 7. ÜNİTE: KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ 10.7.4. LONCA TEŞKİLATI#Ahî Evran ve Ahîlik Esnafa Verilen Cezalar Osmanlıda Mesleki Eğitim ve Meslek Grupları Loncalar Çarşılar 10.7.5. OSMANLI’DA VAKIF MÜESSESESİ#Vakıf Kültürü Vakfiyeler 10.7.4. Lonca Teşkilatının Osmanlı ekonomik sistemi ve toplum yapısındaki yerini analiz eder. 10.7.5. Osmanlı Devleti’nde vakıfların sosyal hayattaki yerini ve önemini açıklar Anlatım, Soru-Cevap Aktif... a) Loncaların toplumsal hayat ve mesleki eğitimdeki yerine değinilerek Osmanlı şehirlerindeki başlıca meslek grupları kısaca ele alınır. b) Osmanlı ekonomik sistemi içerisindeki başlıca ticaret mekânlarına (liman, kervansaray, pazar yeri, bedesten ve kapan) ve Osmanlı yönetiminin tüketici ve üreticiyi korumak için uyguladığı yöntemlere (narh, denetim ve ihracat yasakları) değinilir. a) Vakıfların sosyal hayatta üstlendiği rollere (imar faaliyetleri, dinî ve sosyo-ekonomik hizmetler) değinilerek faaliyet alanlarının çeşitliliği vakfiye örnekleri üzerinden kısaca ele alınır. b) Öğrencilerin, vakıf sistemine yönelik geçmişteki ve günümüzdeki uygulamaların benzer ve farklı yönlerini karşılaştırmaları sağlanır.

  • Bu plan Talim Terbiye Kurulunun yayınladığı Çerçeve Öğretim Programı ve Ders Bilgi Formlarına göre hazırlanmıştır.
  • Atatürkçülük konuları ile ilgili olarak Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 2104 ve 2488 sayılı Tebliğler Dergisinden yararlanılmıştır.

.......................................
Ders Öğretmeni

......................................
Ders Öğretmeni

......................................
Ders Öğretmeni

......................................
Ders Öğretmeni

..../..../2024
UYGUNDUR

......................................
Okul Müdürü